Русский язык
Урок 10
Rus tili
Dars 10
Свободное время
Bo’sh vaqt
1. Слушаем, читаем
— Как вы обычно отдыхаете? У вас есть свободное время?
— Есть, но очень мало.
— А что вы обычно делаете в свободное время?
— Обычно я лежу на диване, сплю или смотрю телевизор.
— Вы любите смотреть телевизор?
— Да, люблю.
— А жена? Что она делает в свободное время?
— Она готовит обед и тоже смотрит телевизор.
— Какие программы вы смотрите по телевизору?
— Мы смотрим по телевизору концертные программы, спорт, «Новости».
— А сериалы вы смотрите?
— Конечно. Жена смотрит сериалы про любовь, а я люблю смотреть детективы.
— А вы всё понимаете, когда говорят по-русски?
— Не всё. Иногда говорят по-русски очень быстро. Тогда я плохо понимаю.
— Я думаю, вам нужно больше слушать, говорить и читать по-русски. Тогда вы быстрее научитесь понимать и говорить по-русски.
1. Eshitamiz, o’qiymiz
— Siz bo’sh vaqtingizni qanday o’tqazasiz? Bo’sh vaqtingiz bor mi?
— Bor, lekin juda kam.
— Siz odatda bo’sh vaqtingizda nima qilasiz?
— Odatda divanda yotaman, uhlayman yoki televizor ko’raman.
— Televizorni ko’rishni yoqtirasiz mi?
— Ha, yoqtiraman.
— Ayolingiz chi? U bo’sh vaqtida niva qiladi?
— Tushlik tayorlaydi va u ham televizor ko’radi.
— Siz televizorda qanday ko’rsatuvlar ko’rasiz?
— Biz televizorda kontsert programmalarini, sport, «Yangiliklar» ko’rsatuvini ko’ramiz.
— Seriallar chi?
— Albatta. Ayolim sevgi seriallarini ko’radi, men esa detektivlar ko’rishni yahshi ko’raman.
— Ruscha gapirishganda hammasini tushinasiz mi?
— Hammasini emas. Ba’zida ruscha tez gapirishadi. Shunda men yomon tushunaman.
— Menimcha, siz ris tilini ko’proq eshitishingiz,gapirishingiz va o’qishingiz kerak. Shunda siz ris tilini tezroq tushunishni va gapirishni o’rganasiz.
2. Запоминаем
Как?
Время
Свободное
Редко
Лежать
Я лежу
Спать
Я сплю
Смотреть
Я смотрю
Я смотрю по телевизору «Новости»
Понимать
Я понимаю
Говорить
По-русски
Знать
Русский язык
Учить
Читать
Писать
Получать
Думать
Программа
Фильм
Музыка
Письмо
Радио
Телефон
Интернет
Компьютер
Сериал
Детектив
Национальность
Русский
Таджик
Узбек
Англичанин
Таджикский
Узбекский
Английский
По-русски
По-таджикски
По-узбекски
По-английски
2. Eslabqolamiz
Qanday?
Vaqt
Bo’sh
Bazida
Yotmoq
Men yotyapman/ yotaman
Uhlamoq
Men uhlayapman/ uhlayman
Ko’rmoq
Men ko’ryapman/ ko’raman
«Novosti» (Yangiliklar) ko’rsatuvini ko’ryapman/ko’raman.
Tushunmoq
Men tushunaman
Gapirmoq
Ruscha
Bilmoq
Rus tili
Yodlamoq
O’qimoq
Yozmoq
Olmoq, qabul qilmoq
O’ylamoq
Ko’rsatuv
Film
Musiqa
Xat
Radio
Telefon
Internet
Kompyuter
Serial
Detekti
Millat
Rus
Tojik
O’zbek
Ingliz
Tojik
Uzbek
Ingliz
Ruscha
Tojikcha
O’zbekcha
Inglizcha
3.Учим грамматику
1) Понятие о временах глагола. Глаголы 1 и 2 спряжения в настоящем, прошедшем и будущем времени
— Что ты делаешь сейчас?
— Я работаю.
— Что ты делал вчера?
— Вчера я работал
— Что ты будешь делать завтра?
— Завтра я буду работать.
Настоящее время → сейчас, обычно → делаю, работаю
Прошедшее время → вчера → делал, работал
Будущее время → завтра → буду делать, буду работать
3. Grammatikani yodlaymiz
1)Fe’l zamonlarining tushunchasi. Hozirgi, o’tgan va kelasi zamonlardagi 1 va 2 shaxs fe’llari— Hozir sen nima qilyapsan?
— Men ishlayapman
— Kecha nima qilgan eding?
— Kecha ishlagan edim.
— Ertaga nima qilasan?
— Ertaga men ishlayman.
Hozirgi zamon→hozir, odatda → qilayapman, ishlayapman.
O’tgan zamon→kecha→ qilgan edim, ishlagan edim.
Kelasi zamon→ertaga→ qilaman, ishlayman.
2) Дательный падеж с предлогом «по» в значении средства связи (говорить по телефону)
Делать что? (Вин.падеж)
|
По чему? Как? (Дат. падеж)
|
Смотреть фильм
|
по телевизору
|
Слушать музыку
|
по радио
|
Получить письмо
|
по почте
|
Говорить
|
по телефону
|
2)Datelniykelishigialoqavositasima’nosidagi((говорить по телефону) (telefondagapirish )) «orqali» oldqo’shimchasibilan
Делать что? (Вин.падеж) Nima qilmoq? |
По чему? Как? (Дат. падеж) Nima orqali? Qanday? |
Смотреть фильм (Film ko’rmoq) |
по телевизору (televizordan) |
Слушать музыку (Musiqa tinglamoq) |
по радио (radiodan) |
Получить письмо (Xat olmoq) |
по почте (pochtadan) |
Говорить (Gapirmoq) |
по телефону (telefondan) |
Запомните!
|
КАКОЙ?
|
|
Изучаю, знаю, учу
|
Русский |
(язык)
|
Таджикский
| ||
Узбекский
| ||
Английский
|
|
КТО?
|
|
КТО?
|
Я, ты, он
|
Русский
|
Я, ты, она
|
Русская
|
Таджик
|
Таджичка | ||
Узбек
|
Узбечка
| ||
Англичанин
|
Англичанка
|
|
КАК?
|
Говорю, понимаю, читаю, пишу
|
по-русски
|
по-таджикски
| |
по-узбекски | |
по-английски
|
Eslabqoling!
|
КАКОЙ? QANDAY? |
|
Изучаю, знаю, учу (O’rganyapman,bilaman,yodlayapman)
|
Русский (Rus) |
(язык) (tilni) |
Таджикский (Tojik) | ||
Узбекский (O’zbek) | ||
Английский (Ingliz) |
|
КТО? KIM? |
|
КТО? KIM? |
Я, ты, он (Men,sen,u) |
Русский (rus) |
Я, ты, она (Men,sen,u) |
Русская (rus) |
Таджик (tojik) |
Таджичка(tojik) | ||
Узбек (o’zbek) |
Узбечка (o’zbek) | ||
Англичанин (Ingliz) |
Англичанка (ingliz) |
|
КАК? QANDAY? |
Говорю, понимаю, читаю, пишу Gapiraman, tushunaman, o’qiyman,yozaman
|
по-русски (ruscha) |
по-таджикски (tojikcha) | |
по-узбекски (o’zbekcha) | |
по-английски (inglizcha) |
4. Проверяем себя. Выполняем тест.
4. O’zimiznitekshiramiz. Testnibajaramiz.